Другая назва спасу – «танапур» (суп з тану).
Традыцыйна гатаваўся ў печцы-тандыры.

Абавязковыя кампаненты супу:

– мацун (дарэчы, у Грузіі яго называюць «мацоні»)
– крупы (звычайна дзавар)
– яйкі
– масла
– зеляніна кінзы

Суп родам з Паўднёвай Багеміі.

Гісторыкі лічаць, што найбольш верагоднае паходжанне назвы – ад дзеяслова «zakudlit» ці «zakulat» (загусціць, патаўсціць).

Але існуе і іншая версія яе ўзнікнення – паводле імя паўднёвачэшскай кухаркі нямецкага паходжання Адэлайды Кухавай, якое па-нямецку вымаўляецца як «Kuh Adelajde».
Якая з версій больш слушная, чэхі пакуль не вызначыліся.

У Маравіі гэты суп называюць «кудлаўкай», а ў паўднёвачэшскім раёне Пісека – «кулімайда».
Тым не менш, Інстытут чэшскай мовы бескампрамісна зацвердзіў для гэтага супу назву «кулайда». Давядзецца пакорліва пагадзіцца…

Нягледзячы на тое, што сёння асноўнымі кампанентамі лічацца бульба і грыбы, у самых старых знойдзеных рэцэптах гэтага супу грыбоў наогул не было. Але з грыбамі рэальна атрымліваецца смачней.

Як і абяцаў, працягваем пра малочныя супы з рыбай.

Norsk fiskesuppe першапачаткова быў простым традыцыйным супам на базе найбольш распаўсюджаных у Скандынавіі лакальных прадуктаў: булёну з рыбных костак, тлустага малака і сметанковага масла, плюс рыба. Звычайна гэта была траска, якая ў Скандынавіі лічылася самай таннай і даступнай.

Пазней у суп сталі закладваць гародніну, каб злёгку разбавіць яркі рыбны смак. А яшчэ пазней пачалі дадаваць морапрадукты (мідыі ці крэветкі) і больш дарагія гатункі рыбы (напрыклад, фарэль ці сёмгу).

Далей – сучасны варыянт: са свежай гароднінай, траской, сёмгай і мідыямі, бланшаванымі ў белым віне. Белае вінаграднае віно ў Нарвегіі заўсёды было прывазное, а таму нятаннае.

Адзін з найпапулярнейшых традыцыйных лёгкіх летніх армянскіх супоў.

Слова «апур» перакладаецца як «суп».
А вось паходжанне слова «чулумбур» – гэта загадка… Разгадку до-о-оўга шукаў – так і не знайшоў..
Раскрыйце сакрэт, плз, калі хто ў курсе.

Суп «кюфта-базбаш» (Küftə bozbaş) прыйшоў з цюркскай кухні, якая магутна паўплывала на кухні гэтага рэгіёну – азербайджанскую, татарскую, узбекскую, казахскую, туркменскую, мангольскую і г. д. Усё гэта тэрыторыі, якія належалі цюркскім народам альбо межавалі з месцамі іх пасялення. Амаль ва ўсіх гэтых краінах ёсць розныя варыяцыі базбашоў ці вельмі падобныя супы з іншымі назвамі.

Але менавіта ў Азербайджане кюфта-базбаш лічыцца не проста супам, а традыцыйнай нацыянальнай стравай.

Назва «кюфта», хутчэй за ўсё, паходзіць ад персідскага слова «koftan» – разбіваць, здрабняць. Ну а «bozbaş» перакладаецца як «шэрая галава» – цюркі лічаць, што менавіта да шэрай галавы падобны кавалак варанага мяса.

У цэлым, пры гэткім раскладзе «фрыкадэлька» і «шэрая галава» – наогул браты-блізняты )).

Базба́ш (у Арменіі – «բոզբաշ», у Азербайджане – «bozbaş») перакладаецца як «шэрая галава» – па выглядзе варанага мяса, як сцвярджае Encyclopædia Iranica.
Дарэчы, паводле гэтай жа энцыклапедыі, базбаш – вытворны суп ад іранскай стравы абгустэ-себзі. Хаця спосабы прыгатавання зусім розныя: абгустэ-себзі – практычна суп-пюрэ.

Заправачны суп на базе бараніны. У ім абавязкова выкарыстоўваюць нут, цыбулю і каштаны, якія абсалютна афіцыйна можна замяняць на бульбу.

У кожным рэгіёне – свой варыянт базбашу.
Пра разыходжанні – напрыканцы рэцэпта.

У Арменіі гэты суп называецца проста «базбаш», і ў яго шмат рэгіянальных відаў, плюс сезонныя – летні і зімовы.
У чым розніца – таксама раскажу напрыканцы рэцэпта.

Ну а ў Азербайджане гэты суп называюць «парча-базбаш».
Ёсць яшчэ базбаш з фрыкадэлькамі – кюфта-базбаш – і з рыбай – балык-базбаш, але гэта ўжо зусім іншыя супы па абсалютна іншых рэцэптах.