Паводле легенды, гэты соус прыдумалі для галандскага караля пад час яго візіту ў Францыю ў XVII стагоддзі.
А першая дакументальная згадка знайшлася ў кулінарнай кнізе Франсуа Пьер дэ ла Варэна «Французскі кухар» 1651 году ў рэцэпце «Спаржа ў духмяным соусе».
- яйкі – 2 шт. (жаўткі)
- сметанковае масла –120-150 г
- лімонны сок – 1 ст. л.
- соль
- па жаданні – белы альбо каенскі перац
Аддзяліць жаўткі ад бялкоў:

Сметанковае масла распусціць:

У маленькім рондлі на павольным агні (павінен быць вельмі цёплым, але не гарачым, каля 70-80 градусаў), злучыць лімонны сок, 2 яечных жаўткі і 2 сталовыя лыжкі топленага масла:

Старанна ўзбіць.
Дадаць яшчэ 2 сталовыя лыжкі масла, увесь час памешваючы.
Паўтараць, пакуль масла не скончыцца.
Дадаць соль, калі трэба – дробку белага/каенскага перцу і канчаткова ўзбіць.
Зняць з агню, астудзіць:

Ёсць альтэрнатыўны варыянт прыгатавання: усе інгрэдыенты пакласці ў рондаль і награваць яго на павольным агні альбо ў вадзяной лазні да гатовасці, увесь час памешваючы.
☝️Смак лімона павінен быць яркі.
Лімон можна замяніць на воцат.
Класічныя дадаткі:
– Мускатный арэх
– Чырвоны перац
Гэта адзін з «матчыных» соусаў, што выкарыстоўваецца як аснова для многіх іншых.
Напрыклад:
Соус Муслін (Mousseline), альбо Шанцільі (Chantilly):
Дадаць да галандскага соусу ўзбітыя вяршкі.
Па сутнасці, гэта кандытарскі крэм.
Дыжонскі соус (Dijonsauce), ён жа Гарчычны (Sauce Moutarde) альбо Жырондскі (Sauce Girondine):
Дадаць у галандскі соус дыжонскую гарчыцу.
Падаюць да мяса і рыбы.
Пяць асноўных базавых соусаў:
Базывыя соусы як канцэпт стварыў у XIX стагоддзі французскі кухар Мары-Антуан Карэм. У пачатку XX стагоддзя гэтую класіфікацыю ўдасканаліў і дапоўніў французскі кухар Агюст Эскаф’е.
Гэтая сістэма дагэтуль з’яўляецца стандартнай у міжнароднай гастраноміі.
• Бешамель (Béchamel)
• Галандскі соус (Sauce Hollandaise)
• Эспаньёль (Espagnole)
• Вялют (Velouté)
• Таматны соус (Sauce Tomate) – дадаў Агюст Эскаф’е ў пачатку XX стагоддзя.