«Хурда» – так ва Узбекістане часта называюць розныя супы з рысам.
«Машхурда», адпаведна, – суп з рысам і машам.
Ёсць і іншая версія паходжання назвы: нібыта слова «хурда» паходзіць ад персідскага слова «хурдам» (есці).
Тады «машхурда» перакладаецца як «будзем есці маш». Таксама інфарматыўна.🙂
Суп прыйшоў з уйгурскай кухні. На кухню Узбекістана наогул моцна паўплывала кітайская, а асабліва суседняя уйгурская кухня.
Машхурда, як і многія абсмажвальныя супы Сярэдняй Азіі, звычайна гатуецца ў казане.
Пры адсутнасці казана цалкам дапушчальна зрабіць абсмажку ў wok на моцным агні, а сам суп ужо гатаваць у рондлі.
У базавым варыянце з гародніны выкарыстоўваюць толькі цыбулю, часнок і рэпу.
Ніжэй – пашыраны варыянт з дадаткам морквы, памідораў і салодкага перцу.
- бараніна (пажадана рабрынкі) ці ялавічына – 400-500 г
- рыс (не басмаці, а больш крухмалісты) – 5 ст. л.
- маш – паўшклянкі, можна крыху больш
- часнок – 5-7 зубчыкаў + пару зубчыкаў на катык
- імбір – столькі ж, колькі часнаку
- цыбуля рэпкавая – 2 сярэдніх
- морква – 2 сярэдніх
- памідор – адзін сярэдні
- салодкі перац – адзін сярэдні
- рэпа – 2 сярэдніх ці 3 невялікіх (можна замяніць на бульбу)
- тамат-паста – па жаданні
- свежы курдзючны тлушч ці раслінны алей для абсмажкі
- зеляніна (кінза, пятрушка)
- соль, перац, спецыі (каляндра, зіра, аніс, чабер)
- катык (можна замяніць на ёгурт, сыраватку ці смятану)
Маш замачыць так, каб вада амаль пакрывала зярняты:

Калі вада ўбярэцца ў зярняты – даліць яшчэ і перамяшаць.
Пажадана падрыхтаваць маш за пару гадзін да пачатку гатавання – так суп зварыцца значна хутчэй.
Рыс старанна прамыць і замачыць у цёплай вадзе:

Падрыхтаваць гародніну:

Гатаваць з імбіром ці без – тут кожны вырашае сам. Традыцыйна ва ўзбекскай кухні імбір не выкарыстоўваюць, і ў рэцэптах машхурды ён сустракаецца даволі рэдка. Але дакладна вядома, што суп прыйшоў ва Узбекістан з уйгурскай кухні, дзе імбір прадстаўлены вельмі шырока, а таму варыянт ніжэй – з імбіром.
Рэпу можна замяніць на бульбу. Хаця гістарычна ў сярэднеазіяцкіх супах выкарыстоўвалі менавіта рэпу: бульба там з’явілася даволі позна, а Сярэдняя Азія – радзіма рэпы. Таму, калі ёсць магчымасць, варта ўзяць менавіта яе.
Усю гародніну і мяса нарэзаць на аднолькавыя невялікія кубікі – яшчэ адзін «кітайскі след». Звычайна ў супах Сярэдняй Азіі гародніну наразаюць на буйныя кавалкі ці нават закладваюць цалкам:

У казане старанна разагрэць курдзючны тлушч, а калі яго не выкарыстоўваеце – раслінны алей.
Абсмажыць часнок і імбір:

Пакласці мяса і абсмажваць да залацістага колеру:

Дадаць цыбулю:

Абсмажваць да залацістага:

Наступным этапам дадаць моркву – абсмажваць 2-3 хвіліны:

Дадаць спецый. (☝️Акрамя солі: яе дадаюць, калі гатовы маш):

Абсмажваць каля хвіліны, пакуль спецыі не раскрыюцца (з’явіцца яркі пах).
Пакласці тамат-пасту і яшчэ крыху абсмажыць:

Затым дадаць памідор і перац, смажыць хвіліны дзве-тры:

Заліць халоднай вадой, давесці да кіпення і перакласці ў рондаль.
Дадаць неабходную колькасць вады. Варта ўлічыць, што рыс і маш павялічацца ў аб’ёме ўдвая, а суп павінен быць хаця і даволі густы, але не кашападобны:

Пакласці маш і варыць на сярэднім агні амаль да гатовасці машу.
Пасаліць суп, дадаць рэпу і варыць амаль да гатовасці рэпы.
Дадаць рыс і варыць да пажаданай мяккасці рысу.
Яшчэ раз праверыць на соль/спецыі, выключыць агонь і даць настаяцца.
Тым часам падрыхтаваць запраўку – катык (ёгурт, сыраватку ці смятану) змяшаць з душаным часнаком і, па жаданні, з вострым перцам:

Падаваць, пасыпаўшы насечанай зелянінай:

У некаторых варыянтах рэцэпта рэпы не дадаюць – тады кладуць удвая больш машу. Суп выходзіць больш «гарохавы».
Машхурда – густы суп. Але на наступны дзень ён будзе яшчэ гусцейшы – гэта трэба ўлічыць.