Традыцыйна доўгу падаюць у якасці вясельнага супу – паміж мяснымі стравамі.
Лічыцца, што доўга спрыяе паляпшэнню стрававання.
Доўгу падаюць як у халодным выглядзе (часам нават не ў талерцы, а проста ў шклянцы), так і ў гарачым (што асабліва каштоўна халоднымі сумнымі зімовымі вечарамі).😶🌫️
Ёсць версія, што корань «дуг» паходзіць ад персідскага «душыдан» (даіць малако).
Але ёсць і іншая версія: што «дуг» – трансфармацыя цюркскага слова «тахламаг»/ «тагаламаг» (узбіваць). Пры гатаванні доўгу трэба ўвесь час памешваць.
Але пакінем спрэчкі пра паходжанне назвы лінгвістам.
Вось калі б суп называўся «Душга» ці «Тохга» – тады б і пытанняў не было.😉
А так – не затлумляем галавы, гатуем і атрымліваем асалоду ад смаку.
Ніжэй – пашыраны варыянт з нутам і зялёнай цыбуляй.
- мацоні ці катык – 1 л, пажадана хатні
- рыс – 3 ст. л.
- яйка – 1 шт.
- мука – 1 ст. л. з горкай
- шпінат – пучок
- зеляніна (кінза, кроп – абавязкова, мята, пятрушка, базілік – пажадана, па паўпучка)
- вада – 200 – 400 мл (залежыць ад гушчыні мацоні/катыку)
- соль
- зялёная цыбуля – паўпучка (змяняецца па жаданні)
- нут – 1/3 шклянкі (па жаданні)
- сухая мята – па жаданні
Зеляніну вымыць, падсушыць – яна не павінна быць вільготнай:

Насекчы ўсю зеляніну, але не вельмі дробна:

Асобна зварыць рыс al dente.
Калі гатуецца версія з нутам – яго таксама зварыць асобна да гатовасці:

Спалучцыць рыс, муку і яйка:

Старанна перамяшаць:

Адправіць у рондаль, дадаць мацоні/катык, уліць ваду і старанна размяшаць.
Акуратна, каб не перамалоць рыс, узбіць венчыкам (можна блендэрам). ☝️Кансістэнцыя павінна быць аднароднай:

Паставіць рондаль на вялікі агонь і давесці да кіпення, увесь час памешваючы.
Засыпаць зеляніну, пакласці нут, добра перамяшаць.
Давесці да кіпення, паварыць, памешваючы, пару хвілін, выключыць і зняць з пліты.
☝️Накрыўкай не накрываць, пакуль доўга злёгку не астыне, інакш мацоні/катык згорнецца.
Саліць доўгу трэба тады, калі яна астыла градусаў да сямідзесяці, альбо ўжо проста ў талерцы:


У некаторых рэцэптах суп запраўляюць дробкай сухой мяты.
Доўга – страва рэгіянальная. У некаторых рэгіёнах нут не выкарыстоўваюць. У Нахчыване ў доўгу кладуць мясныя тэфтэлькі, а ў Шамахе – цыбулю-парэй.
Абавязкова ўвесь час памешваць у часе прыгатавання, інакш мацоні/катык згорнецца.
Па той жа прычыне не рэкамендуецца падаграваць страву пасля астуджэння.
☝️Па традыцыі, доўгу трэба перамешваць ВЫКЛЮЧНА драўлянай лыжкай.
Часам рыс не вараць: у гэтым выпадку трэба даць доўзе кіпець пры памешванні аж да гатовасці рысу. Варыянт добры, але складаней не даць мацоні/катыку згарнуцца, бо суп можа выпадкова ператварцца ў кашу.
Найлепшы варыянт – хатнія мацоні ці катык. Але, у якасці выключэння, можа быць сыраватка альбо ёгурт.
Блізкі сваяк доўгі – аўдук. Альбо, як яго называюць шматлікія азербайджанцы Ірана – абдуг.